Açık Kaynağın Etkisi
Açık kaynak, yazılım geliştirme ve paylaşımında kullanılan bir yaklaşımdır. Açık kaynak, yazılımın kaynak kodlarının genel olarak erişilebilir ve değiştirilebilir olduğu bir modeli ifade eder. Açık kaynak yaklaşımı, işbirliği ve şeffaflık temelinde çalışarak yazılım geliştirme sürecini destekler.
Giriş
Örneğin, şu an bu sayfayı okumanıza olanak sağlayan tarayıcı motoru, büyük olasılıkla sayfanın barındırıldığı sunucular, internet protokolü ile iletişimi sağlayan yazılımlar ve eğer akıllı telefonunuzdan bu sayfayı görüntülüyorsanız telefonunuzun işletim sistemi gibi birçok yazılım, ya açık kaynak projelerin bir parçasıdır ya da bu projelerin üzerine kurulmuştur.
2023 yılında, bu yazı yazılırken, W3Techs anketlerine göre dünya genelindeki web sunucularının %65’i, Nginx ve Apache isimli açık kaynak yazılımlarla çalıştırılmaktadır.
İnovasyonun Motoru
Açık kaynak yazılım, inovasyonun can damarıdır. Birçok kişinin katkıda bulunabileceği ve geliştirebileceği bir platform sunar. Yazılım geliştiricileri, açık kaynak projelerine katılarak yeni özellikler ekler, hataları düzeltir ve projeyi ileriye taşır. Bu sürekli inovasyon döngüsü, teknoloji dünyasının hızla değişmesini ve gelişmesini sağlar.
Açık kaynak projeleri, herkesin katkıda bulunabileceği açık bir saha sunar. Bu da, farklı bakış açılarına ve yeteneklere sahip birçok kullanıcının veya geliştiricinin bir araya gelmesini, böylece yeni fikirlerin ve çözümlerin doğmasını sağlar. İnovasyon, sadece profesyonel geliştiricilerin değil, aynı zamanda tutkulu bireylerin ve hobilerin katkısıyla da gerçekleşir.
Geçen yıl olduğu gibi, açık kaynak kullanımını destekleyen en büyük motivasyon, yeniliklere ve en son teknolojilere erişimdir. Geleceğe hazırlanan organizasyonlar, en son teknolojilerin büyük ölçüde sponsorluklar ve bireysel katkıda bulunanlar sayesinde açık kaynakta geliştirildiğini bilmektedirler.
– “2023 Açık Kaynak Durum Raporu (2023 State of Open Source Report)”
Açık kaynak yazılım kullanmak, ve hatta daha da iyisi, açık kaynağa katkıda bulunmak, sizin de inovasyon pastasından payınızı almanızı sağlayacaktır.
Aynı zamanda, açık kaynak sayesinde oluşturulan erişilebilirlik ve işbirliği sayesinde inovasyon, sadece ana katkı verenlere değil, tüm ekosisteme fayda sağlamaktadır.
Bugün NASA (…) uzay yolculuğunu ve yeniliği daha da demokratikleştirmeye çalışıyor. Örneğin, JPL şimdi yazılım ve donanımı açık kaynak haline getirerek dünyanın herhangi bir yerinden herhangi bir kişiden gelecek nesil uzay aracı fikirlerini bekliyor. Bir örnek, Şu anki Mars Keşif Rover’ının tasarım özelliklerini kullanarak tasarlanmış olan ve bir öğretim aracı olarak tasarlanmış olan Open Source Rover’dir. JPL tarafından 2018 yılında oluşturulan açık kaynak rover projesi, Mars rover’ına dayalı altı tekerlekli bir rover için tasarım planlarını GitHub üzerinden kullanılabilir hale getirdi ve insanların kendi rover’larını inşa etmelerine ve diğer geliştiricilerle paylaşmalarına olanak tanıdı. (…) Açık kaynak rover projesinin IT Baş Teknoloji ve İnovasyon Görevlisi olan Tom Soderstrom, “Tahmin etmediğimiz şey, onun bir inovasyon platformu haline gelmesi oldu” diyor. Geniş bir katılımcı yelpazesinden gelen robotiklere olan büyüyen ilgi, JPL için olduğu kadar genel olarak robotiklerin geleceği için de inovasyona yol açmıştır (yarattığı şeyler arasında bir robotik kol ve bir makine öğrenimi destekli rover bulunmaktadır).
– “NASA JPL Uses Open-Source Technology to Let Enthusiasts Build Their Own Rovers”
Maliyet Tasarrufu ve Finansal Etki
Açık kaynak yazılım, işletmeler ve bireyler için maliyet tasarrufu sağlar. Açık kaynak yazılımlar ücretsiz olarak kullanılabilir. Bu, yazılım maliyetlerini minimize eder ve herkesin kullanabilmesini sağlar. Ayrıca açık kaynak yazılımların kaynak kodlarına erişilebilir ve değiştirilebilir olması, kullanıcıların yazılımı kendi ihtiyaçlarına göre uyarlamalarına olanak tanır.
Açık kaynak aynı zamanda, yenilikçi bir ekonominin temelini oluşturur. Geleneksel sınırların ötesine geçen işbirliği ve bilgi paylaşımı, yeni iş modellerinin ve teknolojilerin ortaya çıkmasını teşvik eder.
2018 yılında AB Üye Devletlerinden GitHub’a yapılan katkıların veya katkı sağlayanların AB içindeki GSYH’ye olası önemli bir ekonomik etkisini tanımlamak ve nicelendirmek mümkündür. Bu etki, 2018 yılında AB’deki GSYH’ye 60 milyar euro ila 95 milyar euro arasında bir aralıkta bulunmaktadır.
– “Study about the impact of open source software and hardware on technological independence, competitiveness and innovation in the EU economy”\
Başka bir örnekte ise, Mars Rover projesi eğitim ve öğrenmeye büyük bir fırsat sunarak gelecekteki uzay keşfi ve mühendislik projelerine katkı sağlayacak bir işgücünün yetişmesine katkıda bulunmuştur. NASA’nın Mars Rover projesi, açık kaynak yazılım ve donanımın inovasyonu teşvik edebileceğini ve bilimi daha da ileri taşıyabileceğini gösteren etkileyici bir örnektir.
Açık kaynak kullanımının maliyeti azaltmasına ek olarak, açık kaynağa yapılan katkılar, doğrudan veya dolaylı olarak şirketin, bölgenin, ülkenin ve hatta dünyanın ekonomisine etki etmektedir. Uzaktan da kurulabilen işbirliği bağları ve inovasyon birliktelikleri, herkesin kazanacağı bir modele doğru evrilmiştir.
İşbirliği ve Topluluk Katkısı
Açık kaynak yazılım projeleri, geniş bir geliştirici topluluğu tarafından desteklenir. Bu topluluklar, yazılımın sürekli olarak geliştirilmesini ve güncellenmesini sağlar. Farklı becerilere sahip birçok geliştirici, projeye katılarak kendi uzmanlık alanlarından faydalanır. İşbirliği ve topluluk katkısı, yazılımın daha güvenilir ve işlevsel olmasını sağlar.
Örnek olarak, WebKit projesi, günümüzde kullandığımız bir çok web tarayıcılarının temelini oluşturan açık kaynaklı bir tarayıcı motorudur ve çeşitli tarayıcılar için temel altyapı sağlar. Bu projenin en büyük etkilerinden biri, farklı teknoloji şirketlerinin ve geliştiricilerin işbirliği yaparak web tarayıcılarının gelişimine katkıda bulunabilmesidir. WebKit’in açık kaynak olması, Apple, Google, Adobe ve diğer birçok şirketin bu projeye katılmasını ve kodlarına katkı sağlamasını mümkün kılmıştır. Bu işbirliği, web tarayıcılarının hızla gelişmesini ve web standartlarının yaygınlaşmasını teşvik etmiştir. Ayrıca, WebKit projesi, açık kaynak yazılımın birçok farklı paydaşın bir araya gelerek daha güçlü bir çözüm üretmesine nasıl olanak tanıdığını gösteren önemli bir örnektir.
Bağımsızlık, Kontrol ve Şeffaflık
Açık kaynak yazılım kullanıcıları, bir yazılım şirketinin veya geliştiricinin tekeline girmeden yazılımı istedikleri gibi kullanabilirler ve bu, kullanıcıların yazılımın kritik işlevlerini ve verilerini kontrol etmelerini sağlar. Aynı zamanda, açık kaynak yazılımın kaynak kodları herkese açık olduğundan, kullanıcılar yazılımın nasıl çalıştığını tamamen anlayabilir ve gerektiğinde değişiklikler yapabilirler, bu da kontrolü tamamen kullanıcılara bırakır. Ayrıca açık kaynak yazılımlar, yazılımın nasıl çalıştığını anlama ve güvenilirliği değerlendirme fırsatı sunar.
Şeffaflık açısından, açık kaynak yazılım projeleri, kodlarına ve geliştirme süreçlerine herkesin erişebileceği bir platform sunar, bu da yazılımın nasıl geliştirildiğine dair tam bir görünürlük sağlar ve potansiyel güvenlik veya gizlilik sorunlarının erken tespit edilmesine yardımcı olur.
Ayrıca, açık kaynak projeleri, topluluk katkısını teşvik eder ve bu da farklı bakış açılarından gelen katılımcıların yazılımın kalitesini artırmasını sağlar. Bu nedenle, açık kaynak yazılım, şeffaflık açısından önemli bir etki yaratır, kullanıcılara daha fazla özgürlük ve güvenlik sağlar ve yazılım geliştirmenin daha işbirlikçi ve şeffaf bir yolunu sunar.
Buna güzel bir örnek, Alman Hükümeti’nin Covid-19 pandemisi sırasında açık kaynak olarak geliştirdiği Corona Warn App isimli uygulamadır. Uygulama kullanıcıları hem uygulamanın güvenliğini değerlendirmiş ve geliştirmiş, hem de bu güvenlik sayesinde uygulamayı kullanırken daha rahat etmişlerdir. Aynı zamanda da, bu katkılar sayesinde, uygulamanın maliyeti Almanya’ya daha az olmuştur.
(…) Helge Braun, Şansölyelik Başkanı, 26 Nisan’da şunları onayladı: “Şimdi yalnızca iletişim bilgilerini cihazlarda saklayan ve güven oluşturan merkezi olmayan bir yaklaşımı teşvik edeceğiz.” (…) 28 Nisan’da (Alman hükümeti) yetkililer, Deutsche Telekom ve SAP şirketlerinin uygulamayı geliştirmek ve piyasaya sürmekle görevlendirildiğini duyurdular. Şirket sözcüleri, bu iki şirketin bir ekip oluşturacağını ve açık kaynaklı bir çözüm üzerinde tam hızla çalışacaklarını doğruladılar. 16 Haziran 2020’de (…), Alman Corona-Warn-App, iki büyük mobil platformun uygulama mağazalarında kullanılabilir hale geldi. Apple’ın App Store’u ve Google Play aracılığıyla akıllı telefon kullanıcıları, COVID-19 virüsünün yayılmasını kontrol altına almak umuduyla federal hükümet tarafından görevlendirilen yazılımı indirebildiler. (…) Alman yazılım geliştiricisi ve dijital politika organizasyonu D64’ün eş başkanı Henning Tillmann, GitHub deposunu inceledikten sonra şunları belirtti: ‘Kaynak kodunda hiçbir sürpriz yok, ki bu, takipçileri arayan ve veri koruması konusunda endişe edenler için istenen sonuçtur. (…) Uygulamanın konsepti ve koduna olan kamu ilgisi yüksekti; ilk depoların yayınlanmasından sonraki 2 hafta içinde 65000 eşsiz ziyaretçi, 260 bildirilen issue (yani sorunların ve hataların izlenmesi) ve 285 pull request (yani kodun değiştirilmesini önerme) bildirdi.
– Trusting the Corona-Warn-App? Contemplations on trust and trustworthiness at the intersection of technology, politics and public debate