Kuruluş Başlangıç Rehberi

Kuruluş başlangıç rehberi

Giriş

OpenTR’nin hazırladığı kuruluşlar için açık kaynak katkıya başlangıç rehberine hoşgeldiniz!

Bu rehber, şirketler, üniversiteler ve kamu kurumları gibi kuruluşların açık kaynaklı projelerde nasıl katkıda bulunabileceklerini anlamalarına yardımcı olmak ve neden katkı yapmalarının kendileri için faydalı olacağını anlatmak için tasarlanmıştır.

Herhangi bir kısımda bize ulaşıp yardım almak isterseniz, https://opentr.foundation/contact/ adresinde yazılan iletişim seçeneklerinden birisi ile bize ulaşabilirsiniz.

Neden açık kaynağa katkı?

Açık kaynak projelere katkıda bulunmanın kuruluşlar için bir çok faydası bulunmaktadır ve katkı yapmanın önemi her geçen gün artmaktadır.

Sektör durumu

Açık kaynağa katkı yapan kuruluşlar, sektördeki diğer kuruluşlara göre daha rekabetçi olabilmektedirler. Açık kaynak projelerde katkıda bulunmak, kuruluşların teknolojik altyapılarını güçlendirmekte ve inovasyon yapmalarını sağlamaktadır.

Bu kuruluşlar, katkı yapan diğer kuruluşlarla etkileşimde bulunarak, tecrübe ve fikir alışverişinde bulunurlar ve sektörde rakiplerinin gerisinde kalmamak için gerekli bilgi ve becerilere sahip olurlar.

Yazılım endüstrisinde inovasyon açık kaynak projelerde ilerlemektedir. İnovasyonda reaktif bir durumdan proaktif bir duruma geçmek, açık kaynak projelerde katkıda bulunarak mümkündür. Aynı zamanda, bir projeye katkıda bulunarak onun gidişatını etkileyebilir ve projenin geleceğinin sizin kuruluşunuzun ihtiyaçlarına uygun olmasını sağlayabilirsiniz.

Dış kaynaklardan faydalanma

Açık kaynak projeler, dış kaynaklardan faydalanmanın en iyi yollarından birisidir. Toplulukların, kuruluşların ve sektörün önde gelen isimlerinin tecrübelerinden ve yeteneklerinden faydalanmanın en iyi yolu, açık kaynak projelerde katkıda bulunmak ve bu kişi ve kuruluşlarla etkileşimde bulunmaktır. Bu etkileşim kuruluşunuzun teknolojik altyapısını güçlendirecek ve inovasyon yapmanızı sağlayacaktır.

Aynı zamanda, katkı ile kuruluşunuzun diğer paydaşlar arasında daha iyi bir itibara sahip olmasını sağlayabilirsiniz. Bu itibar, müşterileriniz, iş ortaklarınız ve yatırımcılarınız arasında daha iyi bir ilişki kurmanıza yardımcı olacaktır.

Bir projeye katkıda bulunarak, projenin gelişimine katkıda bulunan diğer kişi ve kuruluşlarla bir nevi ortak olursunuz. Bu ortaklık, projenin bakımı ve gelişimi için gerekli olan insan kaynağı ve bütçenin daha iyi yönetilmesini sağlar. Teknik borç, güvenlik açıkları ve diğer sorunlar daha hızlı ve etkili bir şekilde çözülebilir.

Yazılımı ve insan kaynağını geliştirme

Daha önce de belirtildiği gibi, dünyada inovasyon açık kaynak projelerde ilerlemektedir. Bu nedenle, açık kaynak projelerde katkıda bulunmak, yazılım geliştirme süreçlerinizi ve yazılım mimarinizi geliştirmenin en iyi yollarından birisidir. Doğrudan teknik faydanın ötesinde, katkı yaparak açık kaynak projelere destek vermek, kuruluşunuzun organizasyonel süreçlerini güçlendirebilir ve insan kaynağınızın gelişimini sağlayabilir. Ayrıca, bu tür katılımlar, kurum içi işbirliğini artırarak ekip ruhunu güçlendirir ve çalışanların problem çözme ve iletişim becerilerini geliştirme fırsatı sunar. Bunun yanı sıra, açık kaynak projelere katkı yapmak, kurumunuzun itibarını artırabilir ve endüstride liderlik pozisyonunu güçlendirebilir.

Bu geliştirmelerin en başında, açık kaynak projeler ile kalite kültürünü kuruluşunuz içinde geliştirme gelmektedir. Her açık kaynak projede kalite kültürü yüksek olmasa da, günümüz teknolojisinin belkemiğini oluşturan bir çok açık kaynak proje, yüksek kalite kültürüne sahiptir. Kuruluşunuz çalışanlarının bu projelere katkı yapması, bu projelerdeki yüksek kalite gereksinimlerini ve standartlarını öğrenmelerini sağlayabilir.

Açık kaynak projelerde katkıda bulunmak, çalışanlar için büyük bir motivasyon kaynağıdır. Aynı zamanda, kuruluşunuzun reklamını yapmanın en iyi yollarından birisidir. Bu sayede, açık kaynağa katkıda bulunarak, kuruluşunuzun daha yetenekli yazılımcıları bulmasına ve onları şirketinizde tutmasına yardımcı olabilirsiniz.

Ticari ürünler için temel olma niteliği

Açık kaynak projeleri, ticari ürünleriniz için temel olarak kullanabilirsiniz. Bu projeleri kullanarak ürünlerinizi daha hızı sürede geliştirebilir ve pazara çıkarabilirsiniz. Aynı zamanda, açık kaynak projeleri kullanarak, ürünlerinizin güvenliğini ve esnekliğini artırabilirsiniz.

Ancak, bir projeyi temel olarak kullanmak, o projeyi geliştiren topluluğa katkı yapmadan riskli olabilir. Çünkü, projenin gidişatı, sizin ihtiyaçlarınıza uygun olmayabilir. Temel olarak kullandığınız projelere katkıda bulunmak, sizi projenin yol haritasını belirleme sürecine dahil eder ve projenin gelişimini sizin ihtiyaçlarınıza göre şekillendirir.

Aynı zamanda da, projenin oluşturduğu bilinirlik ve standartlar, sizin ürünlerinizin pazarda daha iyi bir konumda olmasını sağlar. Bu sayede, pazardan pay alma şansınız yükselir.

Kuruluşlar için açık kaynağın parametreleri ve bacakları

– https://www.linuxfoundation.org/research/guide-to-enterprise-open-source

Kuruluşlar için açık kaynak altyapısı, 4 sütün üzerine inşa edilmiştir: topluluk, katkı, uyumluluk ve kullanım. Bu sütunlar, kuruluşların açık kaynak projelere katkıda bulunurken dikkate almaları gereken temel parametreleri ve bacakları temsil eder.

Bir kuruluş, en alt sütun olan kullanım ile başlayarak, açık kaynak projeleri kullanarak başlayabilir. Daha sonra, uyumluluk sütununa geçerek, projelerin lisans ve fikri mülkiyet konularını öğrenebilir. Ardından, katkı sütununa geçerek, projelere katkıda bulunmaya başlayabilir.

Ancak, bunları yaparken, her aşamada topluluk sütununu da göz ardı etmemelidir. Topluluk sütunu, kuruluşun açık kaynak projelerdeki diğer katılımcılarla etkileşimde bulunmasını sağlar ve projelerin gelişimine katkıda bulunur.

Topluluk

Bir açık kaynak proje, bir topluluk tarafından geliştirilir ve sürdürülür. Bu topluluk, projenin gelişimine katkıda bulunan bireylerden, kuruluşlardan ve diğer paydaşlardan oluşur. Bir kuruluş, açık kaynak projeleri kullanırken veya katkıda bulunurken, bu toplulukla etkileşimde bulunmalı ve projenin gelişimine katkıda bulunmalıdır.

Kullanım

Kuruluşlar açık kaynak projeleri kullanarak, teknolojik altyapılarını güçlendirebilir ve inovasyon yapabilirler. Açık kaynak projeleri kullanarak, kuruluşlar, dış kaynaklardan faydalanabilir ve yazılımı ve insan kaynağını geliştirebilirler.

Bu sütun, tüm açık kaynak altyapısının temelini oluşturmaktadır. Bir kuruluş, ancak açık kaynak projeleri kullanmaya başlayarak, açık kaynak projelere katkıda bulunmaya hazırlanabilir.

Uyumluluk

Açık kaynak projelerin lisans ve fikri mülkiyet konuları, kuruluşlar için oldukça önemlidir. Bir kuruluş, açık kaynak projelere katkıda bulunurken, projelerin lisans ve fikri mülkiyet konularını öğrenmelidir.

Unutmayın ki, açık kaynak projeler kısıtlamasız bir şekilde dağıtılmamaktadır. Açık kaynak projeleri kullanırken, proje lisanslarına uyumlu davranmalı ve projelerin fikri mülkiyet haklarına saygı göstermelisiniz.

Katkı yapma

Kuruluşlar ancak diğer sütunları sağlamlaştırdıktan sonra başarılı bir şekilde katkı yapabilirler. Katkı yapmak kullanım için şart olmasa da, daha önceden bahsettiğimiz nedenlerden dolayı, katkı yapmanın kuruluşlar için önemli bir faydası bulunmaktadır.

Nasıl katkı yapılır

Katkı yapma süreci

– https://www.linuxfoundation.org/research/guide-to-enterprise-open-source

Kuruluşlar için açık kaynağa katkı yapmanın faydaları büyük olsa da, bu sürecin başlangıçta karmaşık ve zorlayıcı olabileceğini kabul etmek önemlidir.

Bir kuruluş önce bireyler tarafından açık kaynak projelerin kullanıcısı durumuna gelir. Ardından, yatırım ve zaman ile, katılımcı, katkı yapan ve lider durumuna geçebilir.

Strateji

– https://www.linuxfoundation.org/research/guide-to-enterprise-open-source

Kuruluşlar için açık kaynak projelere katkı yapmanın en iyi yolu, bu süreci stratejik bir şekilde yönetmektir. Bu strateji, kuruluşunuzun açık kaynak projelere katkı yapma hedeflerini belirlemek ve bu hedeflere ulaşmak için gerekli adımları atmak anlamına gelir.

Bunun için de, açık kaynak kültürünü kurumunuza yaymak, kullandığınız açık kaynak projeleri belirlemek, topluluklar ile etkileşimde bulunmak ve projelerin yönetim şeklini öğrenmek gibi adımları atmanız gerekmektedir.

Katkı yapma haritası

1. Kullanım ile başlayın

Açık kaynak projelere katkı yapmanın en iyi yolu, projeleri kullanarak başlamaktır. Bu sayede, projelerin işleyişini ve gelişimini daha iyi anlayabilir ve projelere katkı yapmaya hazırlanabilirsiniz.

Zaten kullandığınız açık kaynak projeleri belirleyin ve bu projelerin gelişimine katkıda bulunmaya hazırlanın. Bu en basit şekilde, bulduğunuz bir hata veya eksikliği raporlamak olabileceği gibi, projeyi nasıl kullandığınızı anlatan bir durum raporu (case study) yazmak da olabilir.

2. Lisans ve fikri mülkiyet konusunu öğrenin

Açık kaynak projelere katkı yaparken, projelerin lisans ve fikri mülkiyet konularını öğrenmek önemlidir. Bu konular, projelerin dağıtımı ve kullanımı ile ilgili önemli konulardır ve projelere katkı yaparken dikkate alınması gereken konulardır.

Lisanslar hakkında daha fazla bilgi almak için, OpenTR’nin hazırladığı lisans rehberlerine göz atabilirsiniz.

3. NIH sendromundan kurtulun

NIH sendromu (Not Invented Here sendromu), bir kuruluşun dış kaynaklardan faydalanmak yerine, kendi iç kaynaklarını kullanmayı tercih etmesi durumudur. Bu durum, kuruluşların açık kaynak projelere katkı yapmalarını engelleyebilir.

NIH sendromunun bir başka yönü de, mevcutta zaten olan ve sektörde kullanılan bir açık kaynak projeye katkı yapmaya odaklanmak yerine, kontrol edebileceğiniz ve yönetebileceğiniz bir projeyi başlatmayı tercih etmektir. “Hadi içerideki şu projemizi açık kaynak yapalım!” şeklinde başlatılan çoğu proje başarısız olmaktadır. Onun yerine, sizin projenizde gerçekleştirdiğiniz özellikleri, küresel ölçekte kullanılan bir projeye katkı olarak vermeniz, hem sizin hem de projenin faydasına olacaktır.

4. İnsan kaynağı ve bütçe ayırın

Açık kaynak projelere katkı yapmak, zaman ve emek gerektiren bir süreçtir. Bu nedenle, projelere katkı yapmak için gerekli insan kaynağı ve bütçeyi ayırmayı, ekip üyelerinin kendi insiyatifine bırakmayıp, kuruluş seviyesinde belirlemek önemlidir.

Bunlar için örnek olarak, %20 projesi gibi projeler oluşturabilir, ekiplerin açık kaynak projelere katkı yapmalarını teşvik edebilir ve projelere katkı yapmak için gerekli zamanı ve bütçeyi ayırabilirsiniz. Bu zaman ve bütçe, kağıt üstünde kayıp gibi görünse de, açık kaynak projelere katkı yapmanın kuruluşunuz için uzun vadede sağlayacağı faydaları göz önünde bulundurarak, bu kayıpların aslında bir yatırım olduğunu unutmayın.

5. Çalışma kültürü değişimi

Açık kaynak projelere katkı yapmak, kuruluşunuzun çalışma kültüründe değişiklikler yapmanızı gerektirebilir. Bu değişiklikler, kuruluşunuzun açık kaynak projelere katkı yapmaya hazır olmasını sağlar ve projelere katkı yapmanın daha etkili ve verimli olmasını sağlar. Aynı zamanda, daha önce de bahsettiğimiz gibi, kuruluşunuzun hem teknik hem de organizasyonel süreçlerini geliştirir.

Örneğin, açık kaynak projelerde kullanılan actionlar (CI/CD), pen-test, stable main (veya trunk based development) gibi konuları öğrenmek ve bu konuları kuruluşunuzda uygulamak büyük bir kazanç olabilir. Benzer şekilde, görev çekme sistemi ve birden fazla göz tarafından kontrol edilen bir geliştirme süreci hakkında tecrübe kazanmak için açık kaynak projelerde zaman geçirmek, kuruluşunuzun gelişimine katkıda bulunabilir.

6. “Nasıl ölçülecek?” konusunu düşünün

Büyük bir kuruluşsanız, açık kaynak projelere katkı yapmanın başarılı olup olmadığını ölçmek önemlidir. Bu nedenle, projelerin başarısını ölçmek için KPI’lar (Key Performance Indicators) belirlemek ve bu KPI’ları düzenli olarak ölçmek önemlidir.

Örnek olarak, projelere katkı yapma süresi, yapılan katkı miktarı, proje rollerinden birine atanma oranı gibi KPI’lar belirleyebilir ve bu KPI’ları düzenli olarak ölçebilirsiniz. Hatta, bu temel metriklere binaen, işe alım başarılarınızı, çalışan memnuniyetini ve müşteri memnuniyetini ölçebilir ve bu metriklere göre stratejilerinizi belirleyebilirsiniz.

7. Kurumsal iletişim

Kurumsal iletişiminiz açık kaynak projelere katkı yapmanızı desteklemelidir. Bu nedenle, hem içeride hem de dışarıda kurumsal iletişim stratejileri belirlemek ve bu stratejileri uygulamak önemlidir.

Kuruluş içerisinde insan kaynakları birinizin liderliğinde farkındalık yaratmalı ve çalışma kültürü değişimini destekleyecek faaliyetler düzenlemelidir. Bu faaliyetler arasında eğitimler vermek, açık kaynak projelere katkı yapma sürecini desteklemek ve projelerde çalışanları teşvik etmek yer alabilir.

Dışarıda ise, PR faaliyetleri düzenlemek, projelere sponsor olmak ve etkinliklere katılmak, kuruluşunuzun açık kaynak projelere katkı yapma sürecini destekler ve projelerin başarısını artırır. Aynı zamanda kuruluşunuzun yaptığı katkıları duyurmak, müşterileriniz, iş ortaklarınız ve yatırımcılarınız arasında daha iyi bir itibar oluşturmanıza yardımcı olur.

8. Catalyst (mentor) bulun

Açık kaynak projelere katkı yapmak, kuruluşunuz için yeni bir süreç olabilir. Bu nedenle, bu süreci yönetmek ve projelerde başarılı olmak için bir catalyst bulmanız önemlidir. Bu catalyst, dışarıdan bir danışman olabileceği gibi, kuruluş içinden bir lider de olabilir. Bu kişi, projelerdeki gelişmeleri takip eder, projelerdeki sorunları çözer ve projelerdeki katılımcıları teşvik eder. Aynı zamanda da, içerideki katkı yapanlar arasından kendine benzer mentorlar yetiştirir.

9. Champion yetiştirin

Önceki maddede bahsedilen catalyst’lerin bir görevi de, kuruluş içerisinde kendi rolünü uzun vadede teslim edebileceği ve ekipler ile kendisi arasında bağ kurabileceği champion’lar yetiştirmektir. Bu champion’lar, özetle kuruluş içerisindeki mentorlardır ve açık kaynak projelere katkı yapma sürecini desteklerler.

Sonraki adımlar

Açık kaynak projelere katkı yapmanın kuruluşunuz için faydalarını anladıktan sonra, bu süreci başlatmak için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz:

• OSPO (Open Source Program Office) kurma
• ISO 5230 OpenChain standardına hazır olma